Η Νέα Μονή Φιλοσόφου στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου ποταμού ιδρύθηκε περίπου στα μέσα του 17ου αι. Το καθολικό είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο ναός, σύνθετου τετρακιόνιου τύπου και έχει λιτές όψεις με φτωχή κεραμοπλαστική διακόσμηση. Οι τοιχογραφίες που κοσμούν το ναό (1663) είναι κρητικής τεχνοτροπίας και αποδίδονται στο ζωγράφο Βίκτωρα. Διαθέτει επίσης αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Το νέο καθολικό κτίστηκε από τους πατέρες της παλαιάς μονής και αγιογραφήθηκε με δαπάνη του “Μαυραϊδή-πασά” από τη Στεμνίτσα. Στη Νέα Μονή, από τα μέσα του 17ου έως τα μέσα του ΙΗ΄ αιώνα λειτουργούσε σχολή Γορτυνίων κληρικών, που ανέδειξε ηγετικές μορφές της Εκκλησίας (π.χ. τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄). Μεταξύ των ετών 1834-6 η μονή διαλύθηκε με απόφαση της Βαυαρικής Αντιβασιλείας, η περιουσία της δημεύθηκε και πωλήθηκε σε ιδιώτες.

Έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του κτηρίου των κελιών στα ΝΔ του Καθολικού και διαμόρφωσης πεζοδρόμων προσπέλασης στη Μονή. Πρόσφατα εγκρίθηκαν και δρομολογούνται εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης της βόρειας πτέρυγας των κελιών (στα Δ) και του Καθολικού.

Στο φαράγγι του Λουσίου ποταμού υπάρχει πληθώρα μνημείων θρησκευτικών (ναοί και Μονές, ασκηταρειά, ερημητήρια) και κοσμικών (νερόμυλοι, νεροτριβές, μπαρουτόμυλοι, ταμπακόμυλοι κλπ). Από τα σημαντικότερα είναι η Παλαιά Μονή Παναγίας του Φιλοσόφου (ναός 10ου αιώνα), η Μονή του Τιμίου Προδρόμου (τέλη του 16ου αιώνα), η Μονή Αιμυαλών, η παλαιά και η νέα Μονή Ατσιχόλου, ο ΄Αγιος Ανδρέας Γόρτυνος.

Σήμερα λειτουργεί ως ανδρική μονή, παράρτημα της Μονής Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας.

Τ.Κ. 22007, Δημητσάνα (Νομός Αρκαδίας)

Τηλέφωνο: +30 27950 31237
Email: [email protected]