” Εγεννήθηκα εις τα 1770 , Απριλίου 3, την δευτέραν μέρα της Λαμπρής. Η αποστασία της Πελοποννήσου έγινε εις τα 1769. Εγεννήθηκα εις βουνό, εις ένα δένδρο αποκάτω, εις παλαιάν Μεσσηνία, ονομαζόμενο Ραμοβούνι….”
Έτσι ξεκινάει την αφήγησή του στον Γεώργιο Τερτσέτη στα απομνημονεύματα του ο μεγάλος πρωταγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Η οικογένεια του Κολοκοτρώνη συνέβαλλε σημαντικά στον Ελληνικό αγώνα, περίπου 70 Κολοκοτρωναίοι έχασαν την ζωή τους. Ο πατέρας του ήταν κλεφταρματωλός και συμμετείχε στην εξέγερση κατά τα Ορλωφικά.

Έμεινε ορφανός από πατέρα το 1880 σε ηλικία 15 ετών, και εισχώρησε στην ομοσπονδία Ζαχαριά μαζί με άλλους ήρωες της επανάστασης όπου και ξεκινάει την δράση του στον απελευθερωτικό αγώνα. Από την αρχή ξεχώρισε για τις στρατιωτικές του ικανότητες και σε μικρό χρονικό διάστημα έγινε πρωτοπαλίκαρο.
Το 1810 έως το 1816, με τους μεγάλους διωγμούς, κατέφυγε στην Ζάκυνθο όπου και υπηρέτησε στον Αγγλικό στρατό που αποκόμισε στρατιωτικές γνώσεις, που αργότερα εφάρμοσε στον αγώνα για την ανεξαρτησία. Το 1818, έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας.

 
Το 1821, επιστρέφει στην Πελοπόννησο ξεκινώντας την Επανάσταση από την Καλαμάτα, όπου και την καταλαμβάνουν μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ακολούθησαν και άλλες επιτυχίες στον αγώνα κατά των Τούρκων, όπως η μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μαρτίου 1821), που κυριολεκτικά εξολόθρευσαν τις Τουρκικές δυνάμεις, που άνοιξε τον δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς την 26 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς. Μια από τις σημαντικότερες νίκες του Κολοκοτρώνη είναι ο αποδεκατισμός του στρατού του Δράμαλη στα Δερβενάκια, καθώς κινητοποίησε ακόμα και τους χωρικούς της περιοχής προκειμένου να επιτύχει το σχέδιο του.

Το 1823 με 1826, ξέσπασαν οι εμφύλιες διενέξεις μεταξύ των ελλήνων οπλαρχηγών και των πολιτικών. Ο Κολοκοτρώνης είχε ήδη αρχίσει να ασχολείται με την πολιτική και προσπάθησε να αμβλύνει τις μεταξύ τους σχέσεις. Εκείνη την περίοδο δολοφονήθηκε άνανδρα ο γιος του Πάνος και εν συνεχεία τον φυλάκισαν στον Προφήτη Ηλία στην Ύδρα. Τελικά τον άφησαν ελεύθερο για να έρθει αντιμέτωπος με τον Ιμπραήμ και να συνεχίσει την επανάσταση.
Παρά τα φιλικά προς τους Ρώσους αισθήματα, υποστήριζε ότι δεν πρέπει να εμπλακούν ξένες δυνάμεις στον Ελληνικό αγώνα διότι, πρωτίστως θα εξυπηρετούσαν δικά τους συμφέροντα. Μετά της εκλογή του Καποδίστρια, ο Κολοκοτρώνης τάχθηκε με στην πλευρά του και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εκλογή του Όθωνα. Οι φιλοκαποδιστριακές του απόψεις ήταν η αιτία να στις 7 Σεπτεμβρίου του 1833 να φυλακιστεί στην Ακροναυπλία κατηγορούμενος για εσχάτη προδοσία μαζί με τον Πλαπούτα, το γιο του Γενναίο, τον Τζαβέλα, τον Νικηταρά και άλλους στρατιωτικούς. Στις 26 Μαρτίου καταδικάστηκαν σε θάνατο αλλά δεν υπογράφηκε από το δικαστήριο.

Στην φυλακή έμειναν μέχρι την ενηλικίωση του Όθωνα όπου και τους αποφυλάκισε τις 27 Μαΐου του 1837 και του απέδωσε πολλές τιμές και αξιώματα. Πήρε το αξίωμα του Στρατηγού και τον διόρισαν Σύμβουλο Επικρατείας, τον τίμησαν με τον Μεγαλόσταυρό του Σωτήρος και στάθηκε πιστός δίπλα στον Βασιλιά, χωρίς να ζητήσει ανταλλάγματα, καθώς εκ φύσεως ήταν ανιδιοτελής.
Πέθανε την 4η Φεβρουαρίου του 1843, από εγκεφαλική συμφόρηση αμέσως μετά τον γάμο του μικρού του γιου Κολίνου. Η ταφή έγινε στο Ά νεκροταφείο Αθηνών και αργότερα της 10 Οκτωβρίου του 1930 τα οστά μεταφέρθηκαν στην Τρίπολη στο μνημείο Προκριτών. Το 1993, 25 Σεπτεμβρίου διακομίσθηκαν σε ειδική θήκη στην βάση του ανδριάντα του.